Monday, July 30, 2018

මැරෙන්න හිතෙන ඔළුවේ ලෙඩේ...


පුද්ගලයකුගේ පෞරුෂය ගොඩනගනුයේ ජාන සහ පරිසරය යන දෙකම එකතු වීමෙනි. පාරිසරික උත්තේජ නිසා දරුවාට සිදුවන හානීන් අති විශාලයි. හැඟීම් පාලනයට අපහසු, සැක සහිත, සම්බන්ධතා පැවැත්වීමට නොහැකි පහසුවෙන් ජීවිතය එපා වන වැනි ලක්ෂණ පෞරුෂය තුළට ඇතුළු වේ.
අපි කතා කරන්නේ තමාටත් නොදැනෙන, අනිත් අයත් ලෙඩක් කියලා හිතන්නේ නැති ලෙඩක් පිළිබඳවයි. ඒ රෝගයට කියන නම තමයි පෞරුෂ භින්නතාව හෙවත් Borderline Personality Disorder. අපි ළඟට පැමිණි නිල්මිණීට තිබුණෙත් මේ කියන පෞරුෂ භින්නතාවයි. අපි බලමු ඇගේ කතාව මොකද්ද කියලා. නිල්මිණීගේ වයස අවු. 19යි. සුන්දර පෙනුමක් තියෙන නිල්මිණී පවුලේ එකම දරුවා කියලා එයාගේ අම්මා කිව්වා. ඇය අපි ළඟට ආවේ කරුණු 2ක් හේතුවෙන්. 
ඉතා කුඩා දෙයකින් පවා කෝපයට පත්වීම.
ඒ නිසා බ්ලේඩ් එකකින් අත කපා ගැනීම.
නිල්මිණී එයාගේ ප්‍රශ්නය අප සමඟ පැවසුවා. මට මගේ ජීවිතේ ගැන පුදුම හිස්බවක් දැනෙනවා. මට ප්‍රේම සබඳතාවයක් දිගටම පවත්වාගෙන යන්නත් බෑ. ඒ විතරක් නෙවෙයි. වෙනත් සබඳතාවන් පවා මට ඉක්මණින් එපා වෙනවා. ඉතා පොඩි සිදුවීමක් පවා මට දැනෙන්නේ මහා ලොකු දෙයක් විදිහටයි. උදාහරණයක් කියනවා නම් මම දවසක් මගේ Boy Friend එක්ක ගමනක් යන්න දාගත්තා. එයා ආවේ 8.45ට. මට පුදුම විදිහට තරහා ගියා. මම එයාට හොඳටම බැන්නා. ආයේ මාව බලන්න එන්න එපා කිව්වා. මට මම ගැන කිසිම අභිමානයක් නෑ. කණ්ණාඩියෙන් බලද්දී මට හිතෙන්නේ මම ලස්සන නෑ කියලා.
ඒ තමයි නිල්මිණීගේ කතාව. ඇයට වැළඳිලා තියෙන මේ පෞරුෂ භින්නතාව (Borderline Personality Disorder) කියන රෝගයයි. මෙහි රෝග ලක්ෂණ පිළිබඳව සවිස්තරව කතා කරමු.
ජීවිතයේ මහා හිස් බවක් දැනීම.
ජීවිතයේ කිසිම අර්ථයක් නෑ කියා සිතීම.
බුද්ධියට වඩා හැඟීම්වලට වැඩි තැනක් ලබා දීම, හැඟීම් පාලනය කිරීමට නොහැකි වීම. මේ නිසා මත්ද්‍රව්‍යවලට ඇබ්බැහිවීම, අනතුරුදායක ලෙස රිය පැදවීම, අසාමාන්‍ය ලෙස ආහාර ගැනීම වගේ දේවල් ඔවුන් විසින් සිදු කරනවා.
කුඩා දේකින් පවා සැලෙනවා.
කිසිම සබඳතාවයක් නිසියාකාරව පැවැත්වීමට නොහැකියි.
තමා කෙරෙහිම වෛරයක් ඇතිකර ගැනීම, මේ හේතුව නිසා තමාට හානිකර ගැනීම, උදාහරණයක් ලෙස අත්, පා කපාගැනීම සිදුකරගන්න පුළුවන්.
ජීවත්වෙලා වැඩක් නෑ කියලා සිතීම හා ජීවිතය නැතිකර ගැනීමට තැත් කිරීම.
පෞරුෂ භින්නතාවයට පත්වීම සඳහා ප්‍රධාන වශනයෙන් බලපාන මනෝ විද්‍යාත්මක හේතූන්.
වයස අවුරුදු 2 – 3 පමණ කාලයේදී මවු සෙනෙහස හරියාකාරව නොලැබීම, මවට දරුවාට හරියාකාරව හසුරුවා ගැනීමට නොහැකි වීම, දරුවාගේ හැඟීම් ගැන නිසි අවධානයක් මවට නැතිවීම.
දරුවා කුඩා අවධියේ දී මවගෙන් ඈත් වීම, මේ සඳහා මව රට යෑම, වෙනත් විවාහයක් කරගැනීම වගේ හේතූන් බලපෑ හැකියි.
දරුවා කුඩා අවධියේදී ලිංගික අතවරවලට ලක්වීම.
දරුවාගේ හැඟීම්වලට වටිනාකමක් නොදෙන, නොලැබෙන පරිසරයක දරුවා ජීවත්වීම.
ඇතැම් අවස්ථාවලදී ජානමය හේතූන් ද බලපානවා. උදාහරණයක් ගත්තොත් නිවුන් දරුවන්ගෙන් අයකුට මේ රෝගය වැළඳුණහොත් අනෙක් දරුවාට ද එය වැළඳීමේ ප්‍රවණතාවය 69%යි.
මොළයේ නිෂ්පාදනය වන සොරොටිනීන් නම් රසායනික ද්‍රව්‍යයේ ඇතිවන වෙනස්වීම.
කෙනකුගේ තාරුණ්‍යයේදී වැළඳෙන මෙම පෞරුෂ හින්නතාවට වැඩිපුරම ගොදුරුවන්නේ කාන්තාවන්ය. මේ නිසා ඔවුන් සිය අධ්‍යාපනය, පවුල් සබඳතාව වගේ හැමදේම අවුල් කරගන්නවා. ඒ වගේම ඔවුන් මානසික අවපීඩනය කියන තත්ත්වයට ඉක්මණින් ළඟා වෙනවා.
පෞරුෂ භින්නතාව හෙවත් Borderline Personality Disorder වැළඳුණු රෝගියෙක් අප වෙත යොමු වුවහොත් ඔහුට හෝ ඇයට මානසික අවපීඩනය පවතීදැයි මුලින්ම සොයා බලනවා. ඒ සඳහා ඖෂධ නොමැති බව අප කිවයුතුයි. එහෙත් හැඟීම් පාලනය කරගැනීමට, අසාමාන්‍ය තරහව පාලනය, වගේ රෝග ලක්ෂණවලට ඖෂධ තියෙනවා. මෙවැනි මනෝ විද්‍යාත්මක ප්‍රතිකාර, හැසීරීම් සහ බුද්ධිය ආශ්‍රිත මනෝවිද්‍යාත්මක ප්‍රතිකාර (Dialectical behavior therapy) ලබාගැනීම සඳහා පුහුණුව ලැබූ උපදේශකවරයකුගේ උපදේශනය ලබාගැනීමට රෝගියාව යොමු කිරීම හරිම වැදගත්.


උපුටා ගන්නා ලදි...

No comments:

Post a Comment

සෙල්ලක්කාර ඔබට සෙල්ලක්කාරිගෙන්....

කවියෙකුට පෙම් බැඳ...

අමුතුම අමුතු අදහස් ගුප්ත ඇස් ගුප්ත සිනහව නුඹ වටා රැඳි සියල්ලක්ම හරිම වෙනස් මට හිතිලා ඇති මෙහෙම සිය දහස් වතාවකට.. ගැලපෙන කිසි...